Tạ Đông Trung.

Bút kí về một anh hùng.

Tên anh là tên phố ở quận Gia lâm.Với lớp hóa ba K14 lại thân quen ,ruột thịt với nhiều người…Là anh ruột Tạ Thu Thắng thì rõ rồi.Nhưng với tôi,Dực ,Lan,Tuyên ,Việt…nhiều người nữa còn thân quen anh ,ngóng tin anh như một người anh thật sự.

Ngày Ngọc bộ Long hưng,rồi cả cái lần về nhà Thắng ôn thi môn toán mà thày Quỳnh dạy.Sở dĩ chúng tôi thi sau vì tất cả trong đội kịch của lớp về khoa hội diễn.Ngày đó bách khoa vẫn nổi tiếng là sòng phẳng.Kịch thì cứ kịch,thi thì vẫn phải thi.Anh Xuân ,Vũ Cường,Ngà,Bình,Huynh,Nguyên Hùng,Trung Thắng nhiều người vẫn đạt điểm tối đa,trong đó có tôi.Nhưng cũng không gặp anh Tạ Đông Trung.Chiến tranh mà,dù rằng sân bay Nội bài đâu có xa Gia lâm bao lăm.Các em Thịnh ,Thi,Thư( chủ yếu là Thư,em gái Thắng)hàng ngày nấu cơm cho chúng tôi ăn ,và kể về anh Trung nhiều lắm.Hà nội những thập niên 80 của thế kỉ trước thanh niên,nhất là quân khu Nam Đồng có mốt mặc áo bay là sang.Áo bay đây là bắt chước kiểu của phi công đi Nga về.Dù là chất liệu y trang,song không phải gin?Thế mà thời Ngọc bộ Long hưng(1969) tôi và Thắng đã diện áo bay chính hiệu của phi công, anh Trung gửi cho rồi…Nói thật ông Thắng cao nên mặc áo bay rất đẹp,tôi thì thấp lùn cũng xúng xính mặc áo bay… Còn nhớ do ông Chuyết và Thắng được ở riêng trong căn nhà của K13 làm cạnh lớp học.Chủ nhật về nhà bị mất trộm hết số áo bay này…Hai thằng cứ tiếc hùi hụi.Chuyện vui,năm 2009 trên đường đi Hải phòng họp khóa 40 năm.Đoàn chúng tôi có ghé qua Ngọc bộ Long hưng.Ông Thắng không nhớ gì cả,cứ đi tìm ông chủ nhà ngày đó.Tôi phì cười ,ông và anh Chuyết làm gì có chủ nhà nào.Anh em tổ 2 của ông :Việt ,Tuyên ,…mới ở trong làng gần tổ 3 ,thì có chủ nhà chứ?

Nhưng anh Tạ Đông Trung thì tôi cũng được gặp.Ấy là năm 1974,một chuyến nghỉ phép hiếm hoi trước khi vào trận đánh cuối cùng..Tình cờ lại trúng vào đợt tết.Lần đó Thu Thông,và Thắng có đến Cầu Diễn thăm tôi.(Mà cũng thật tình cờ sao Tạ Thu Thắng lại trùng họ trùng đệm với Tạ Thu Thông?).Anh Trung,Thắng còn có bà chị tên Thủy nhà ngay Cầu giấy.Thắng kéo tôi ra nhà chị Thủy ăn cỗ tết cùng anh Trung cũng về phép.Lần đầu tiên nắm tay một phi công lái mix 21 thật tôi không khỏi bồi hồi…Anh Trung quí tôi,không phải vì tính tôi thích đùa:Thủ phạm làm mất trộm áo bay của anh là em đây(Nhận vơ ấy mà).Biết tôi là bộ đội lại ở chiến  trường ra,anh ít ăn cứ gắp tiếp cho tôi hoài.Chia tay, anh nắm tay tôi thật chặt.Thế mà…

1982 trên đường công tác Hải phòng về mới có dịp ghé qua nhà anh Trung,gặp Thắng và các em xưa…lại báo cho tôi cái tin khủng khiếp nhất.Anh Trung hi sinh rồi?Sao lại vậy ,chiến dịch giải phóng Tây nguyên ,rồi chiến dịch Hồ Chí Minh tôi đều tham dự làm gì có phi công nào lái Mix 21  tham chiến?Không anh Tạ Đông Trung lại hi sinh ở chiến trường biên giới Tây Nam(Campuchia cũng là nó).Hai bố con tôi,thắp hương cho anh Trung(bàn thờ trên gác),tôi hỏi Thắng:Phần mộ anh Trung ở đâu?Nghĩa trang liệt sĩ quận?Thắng mắt rớm rớm nói với tôi như khóc và không rõ lắm:Tôi đã bỏ bao công sức truy tìm mà đâu có thấy,có ra…Tôi vô tâm còn nói thêm:bao đồng đội của tôi còn gùi hài cốt liệt sĩ từ Capuchia về cơ mà?…Anh Tạ Đông Trung là anh hùng ,liệt sĩ.Rồi lúc đó người ta đề nghị con phố nhà Thắng,nhà anh mang tên Tạ Đông Trung.Gặp các cán bộ lão thành của quận Gia lâm,các cụ còn cung cấp những thông tin mà làm tôi băn khoăn đến tận giờ?(Là các cụ thời cụ thân sinh ra Tạ Thu Thắng)…

Anh Tạ Đông Trung ơi!Bác Đông Trung ơi!Ngày vui của các cháu ruột của bác đấy!Bác có về mà chia sẻ niềm vui này với lớp hậu sinh….Tiệc cưới rồi cũng tàn,tôi và Dực vẫn nán lại…Rất may Anh Sơn phu quân của bà Lan,cũng nguyên là cựu phi công ,sau về tham mưu chiến dịch Mặt trận Tây Nam cung cấp cho những thông tin xác thực vì sự hi sinh dũng cảm của Liệt sĩ ,anh hùng Tạ Đông Trung.1977-1979 anh Trung đã chuyển loại lái máy bay ném bom của VNCH:A37 mà ta thu được rất nhiều.Hôm đó anh Trung ,anh Hùng cùng lái A37 cường kích một trận địa của Ponpot,lấn chiếm.Do là xuống ném bom quá thấp(Như vây độ chính xác có cao hơn).Nên A37 của các anh lại trúng đạn 12 ly 7 của địch.Cả hai nhảy dù ra.Ai đã từng ở biên giới Tây Nam thì biết.Gió đã đưa dù bay sang đất Campuchia.Dù của anh Hùng trúng đạn  từ đầu nên anh Hùng hi sinh ngay…Bộ tham mưu mặt trận Tây Nam,điều khẩn cấp một HU-1A cũng thu được của VNCH giải cứu anh Hùng ,Anh Trung.Tiếc là lúc đó ta chưa trang bị vũ khí cho HU-1A.Địch bắn lên rất rát,lại phải vọt lên.Đồng đội giải cứu còn quan sát được,với khẩu súng ngắn trong tay Tạ Đông Trung liên tục nhả đạn vào lính Ponpot xông lên định bắt sống anh…Về sau anh Sơn được biết.Lũ ponpot còn mang trang phục của hai phi công của ta khoe với quan thầy của chúng?(quan thầy chúng là ai ?có cần phải nói?)…Sự hi sinh của một anh hùng đã được làm sáng tỏ .Còn thi hài và phần mộ các anh,đã rơi vào tay Ponpot thì sao còn hi vọng?...

Cái đau đáu đi tim sự thật anh hùng sự hi sinh của anh hùng liệt sĩ Tạ Đông Trung đã được giải tỏa.Tôi chia sẻ ngay chi tiết lích sử này.Như thắp thêm một nén nhang cho Tạ Đông Trung…Hai cháu Thế +Ngọc ơi!Vẫn biết là tuần trăng mật của các cháu,hãy hưởng trọn hạnh phúc này.Nhưng một lúc nào đó,xin đọc bài viết.Bác ruột các cháu đã hi sinh anh dũng thế nào?Và,các bác các chú của hai cháu…hôm nay có mặt cùng chung vui  cũng là nhờ bác cháu Tạ Đông Trung ,bố mẹ  cháu,ông bà cháu mang chúng tôi tới.

Hà nội 10-4-2015.

Cám ơn vợ chồng anh chị:Lan +Sơn đã cho tôi viết được bài viết này.

Cám ơn Dực người bạn đã không hứa thì thôi,bao giờ cũng làm lời hứa đẹp nhất ,trọn vẹn và chu đáo nhất.